Kategorie
Bez kategorii

Badania chemiczne w ocenie właściwości prozdrowotnych oraz odżywczych produktów lokalnych

Potwierdzenie autentyczności rodzajowej i gatunkowej produktu spożywczego oraz wykrywanie zafałszowań jest zwykle trudne, pracochłonne i kosztowne. Szybki rozwój technik analitycznych pozwala z jednej strony na identyfikację i ilościowe oznaczenie nawet śladowych ilości wielu składników, z drugiej jednak strony postęp technologiczny zwiększa możliwości fałszowania żywności. Żywność zafałszowana jest zwykle mniej cenna pod względem wartości odżywczej i właściwości biologicznych. Może także stwarzać zagrożenie dla zdrowia ze względu na dodatek substancji niedozwolonych. Potrzebne jest zatem wprowadzenie zarówno skutecznej kontroli żywności, jak i odpowiednich środków zaradczych czy też metod zachęcających do produkowania żywności bezpiecznej i dobrej jakości. W Polsce najczęściej fałszowaną kategorią żywności są miody, soki owocowe i warzywne, oliwa, masło, wino i inne markowe alkohole, kawa, ocet winny oraz zioła i przyprawy. Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia środek spożywczy jest zafałszowany, jeżeli jego skład lub inne właściwości zostały zmienione, a konsument nie został o tym poinformowany w sposób określony w przepisach, albo jeżeli zostały wprowadzone zmiany mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości. Istotą zafałszowania żywności jest zatem intencjonalne wprowadzenie przez przedsiębiorcę zmian odnośnie do składu lub innych właściwości danego produktu oraz niepoinformowanie o tym nabywcy (konsumenta). Stąd też, niewątpliwie ważnym aspektem jest opracowanie innowacyjnych rozwiązań, po to aby zapobiegać wyżej opisanym sytuacjom. Podczas realizacji badań chemicznych opracowano w sposób systematyczny i kompleksowy procedury analityczne celem wyznaczenia istotnych markerów (charakterystycznych związków) wysokiej jakości żywności (nabiał, wędliny, przetwory owocowe, przetwory warzywne, zioła, soki, produkty mączne, miody). Każde z produktów jest przebadane przez wykwalifikowany personel pod kątem odpowiednich parametrów fizykochemicznych (wynikających z danego zakresu stanowiskowego w odniesieniu do opisu z planu badań projektu). Bez względu na rodzaj matrycy każde z dostarczonych produktów jest przebadane szczegółowo pod kątem walorów smakowych, sensorycznych, prozdrowotnych, proodżywczych za pomocą tanich, ekonomicznych, szybkich procedur analitycznych. Jednakowóż, aby takie procedury analityczne (które nie są jeszcze opisane w literaturze naukowej czy stosowane w laboratoriach przemysłowych – co stanowi istotny element innowacyjności pod kątem systemu certyfikacji) zostały wdrożone do rutynowych oznaczeń produktów żywnościowych należy dobrać odpowiednie parametry, warunki oznaczeń, stworzyć system do optymalizacji metod (zaproponować centralny plan kompozycyjny, planowanie eksperymentu), który jako wieloparametrowe narzędzie pozwala na wskazanie właśnie tych wymieniowych „dobrych” stron produktu, a z drugiej strony pozwoli stworzyć system randomizowanego badania odpowiednich walorów produktów zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną (GLP) w czasie dostarczania produktów przez rolników z daną częstotliwością czy z innej partii produkcji.